Bệnh zona thần kinh là gì? Bệnh zona thần kinh có lây không?

Bệnh zona thần kinh là gì?

Sau khi phát bệnh herpes zoster (bệnh giời leo), một cơn đau thần kinh kéo dài từ 1 tháng trở lên sau khi phát ban herpes zoster lành lại được gọi là bệnh zona thần kinh. Đây cũng là biến chứng phổ biến nhất của herpes zoster. 

1. Bệnh zona thần kinh là gì?

Bệnh zona thần kinh là một bệnh ngoài da cấp tính do vi rút varicella-zoster gây ra. Đây là bệnh truyền nhiễm lặn và trở thành bệnh mang vi rút tự do. Virus này sau khi xâm nhập vào các đầu dây thần kinh cảm giác ở da, nó có thể di chuyển dọc theo dây thần kinh đến hạch của rễ sau tủy sống và ẩn náu ở đó.

Hình ảnh bệnh zona thần kinh

Khi chức năng miễn dịch tế bào của vật chủ thấp, chẳng hạn như cảm lạnh, sốt, lupus ban đỏ hệ thống và các khối u ác tính, vi rút được hoạt hóa trở lại gây viêm và hoại tử các hạch, đồng thời vi rút tái hoạt có thể di chuyển dọc theo các sợi thần kinh ngoại vi rồi di chuyển lên da gây mụn rộp kèm theo đau nhức. Với những người càng lớn tuổi càng thì bệnh zona thần kinh càng nặng.

2. Bệnh hiểu lâm sàng, triệu chứng zona thần kinh

Đau dây thần kinh là một trong những đặc điểm của zona thần kinh. Đau dây thần kinh zona có thể từng cơn hoặc liên tục.

Các bộ phận gây đau đớn của dây thần kinh bệnh thường gặp ở:

• Ngực và lưng một bên (55%)
• Đầu và mặt (15%)
• Thắt lưng và bụng (14%)
• Cổ (12%)
• Xương cùng (3%)
• Những vùng khác (1%)

Mệt mỏi, chán ăn, rối loại giấc ngủ có thể là biểu hiện của bệnh zona cần cảnh giác

Cơn đau của chứng đau dây thần kinh zona có nhiều kiểu đau khác nhau: có thể là đau nhói, đau như điện giật, đau như bỏng rát, ngứa rang,… và thường đi kèm với chứng mụn rộp da.

Bệnh nhân mắc zona thần kinh thường kèm theo mệt mỏi mãn tính, chán ăn, giảm trọng lượng cơ thể, rối loạn giấc ngủ, dễ xúc động và trầm cảm,… ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình

3. Những đối tượng dễ mắc bệnh zona thần kinh

Người già rất dễ mắc bệnh zona thần kinh

Theo các nghiên cứu về chẩn đoán và điều trị bệnh đã chỉ ra yếu tố dẫn đến dễ mắc bệnh:

• Tuổi tác (tuổi già): Khi tuổi càng cao, tỷ lệ zona thần kinh mắc phải cũng cao. 2% đối với những người dưới 40 tuổi, khoảng 21% đối với những người từ 40 đến 60 tuổi và khoảng 40% đối với những người trên 60 tuổi. Nguyên nhân có thể là do tuổi càng cao, khả năng miễn dịch tế bào và miễn dịch dịch thể của người bệnh giảm dẫn đến lây nhiễm virus và làm nặng thêm tổn thương thần kinh, tuy nhiên khả năng phục hồi thần kinh của người già kém hơn người trẻ nên người cao tuổi.
• Những người da dễ bị tổn thương, mụn rộp,….hoặc sau khi phát bệnh herpes zoster dễ dẫn đến zona thần kinh.
• Bị nhiễm bệnh thủy đậu thủy đậu lúc còn nhỏ, khi trưởng thành bị nhiễm một số người sẽ không có các triệu chứng của bệnh thủy đậu, nhưng sẽ phát triển thành bệnh truyền nhiễm lặn, được gọi là người mang vi rút. Vi rút tiềm ẩn trong hạch tủy sống hoặc hạch thần kinh sọ não của cơ thể và ở trạng thái không hoạt động. Khi chức năng miễn dịch của cơ thể thấp, vi rút tiềm ẩn được kích hoạt trở lại, nhân lên với số lượng lớn dẫn đến zona thần kinh.
• Bệnh nhân có các triệu chứng như sốt toàn thân khi bắt đầu bị mụn rộp thì khả năng cao bị đau dây thần kinh do di chứng.

Khi có những biểu hiện nhẹ nghi ngờ mắc bệnh cần đến ngay các bệnh viện để làm xét nghiệm, kiểm tra máu, nước tiểu, phân để nhanh chống xác định bệnh.

4. Điều trị zona thần kinh

Nguyên tắc điều trị zona thần kinh trong giai đoạn cấp tính là kháng virus, giảm đau, chống viêm, bảo vệ da tại chỗ, phòng chống nhiễm trùng thứ phát, …

Dùng thuốc

Có thể sử dụng đắp thuốc nam vào vùng bị nổi mụn rộp

Việc sử dụng thuốc kháng vi-rút trong vòng 72 giờ sau khi bắt đầu phát bệnh zona có thể ngăn chặn sự lây lan của vi-rút, thúc đẩy phát ban sớm lành lại, rút ​​ngắn quá trình của bệnh và giảm sự xuất hiện của các biến chứng. Bệnh nhân bị đau nhiều có thể được dùng thuốc chống viêm không steroid, thuốc chống động kinh, thuốc chống trầm cảm ba vòng, tramadol, opioid,… tùy theo tình trạng cụ thể đồng thời tích cực chống lại virus.

Người bệnh cũng có thể điều trị bệnh bằng thuốc nam, đắp các lá thuốc điều trị bệnh.

Điều trị theo khối thần kinh

Điều trị khối dây thần kinh của herpes zoster có thể cải thiện đáng kể lưu thông máu cục bộ, đẩy nhanh quá trình chữa lành và giảm sự xuất hiện của zona thần kinh. Thuốc gây tê cục bộ thường được sử dụng cộng với lượng glucocorticoid thích hợp.

Đèn chiếu

Là một phương pháp điều trị bổ trợ, quang trị liệu cho herpes zoster trong giai đoạn cấp tính. Quang trị liệu thường được sử dụng bao gồm tia cực tím, tia hồng ngoại, tia laze và tia siêu laze,… được thực hiện dưới dạng tác động quang hóa và nhiệt năng. Quang trị liệu cho phép các tế bào hấp thụ năng lượng ánh sáng và sinh nhiệt cục bộ, tăng cung cấp máu ở vùng bị ảnh hưởng và thúc đẩy quá trình trao đổi chất của tế bào.

5. Các biện pháp phòng ngừa

Phòng chống bệnh zona thần kinh

• Khám sức khỏe định kỳ để có thể phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
• Chú ý nghỉ ngơi, uống thuốc cẩn thận, xoa thuốc,…  Chú ý zona thần kinh kiêng gì không? Nên hạn chế và thậm chí không ăn đồ cay trong thời gian uống thuốc: như hải sản, trứng, cá, thịt bò tái và đồ chiên rán nên nhạt, ăn nhiều rau củ quả. , bổ sung Vitamin.
• Người già yếu nên phòng ngừa các biến chứng nặng: hầu hết người cao tuổi do suy giảm chức năng của cơ thể và chức năng miễn dịch suy giảm nên dễ mắc bệnh herpes dưới tác động của các nguyên nhân liên quan và rất dễ xảy ra. Sau khi ốm, các biến chứng nặng đều giống nhau đối với người ốm yếu, đặc biệt là những người sử dụng corticoid trong thời gian dài, vì vậy việc phòng ngừa các biến chứng nặng là vô cùng quan trọng.

6. Bệnh zona thần kinh có lây không

Theo nhận thức của hầu hết mọi người, bệnh zona không lây. Trên thực tế, quan điểm này là sai lầm. Với những nghiên cứu sâu hơn về căn bệnh này, có thể thấy rằng bệnh giời leo cũng có khả năng lây lan và lây lan rất mạnh. Một trong những triệu chứng phổ biến của bệnh zona là ban đỏ và sờ thấy mụn nước, rất dễ lây lan.

Đối với người bình thường, tiếp xúc với mụn nước có thể không mắc bệnh, nhưng đối với người già hoặc trẻ em, cũng như phụ nữ có thai, tiếp xúc với những mụn nước đó có thể có nguy cơ nhiễm vi rút varicella-zoster.

Nếu trong nhà có bệnh nhân zona thì phải lưu ý không để những người này có khả năng miễn dịch kém tiếp xúc với các nốt mụn nước trên người bệnh để tránh lây nhiễm.

Virus bệnh zona thần kinh

Xem thêm:

• Eczema là gì? Những cách điều trị bệnh Eczema hiệu quả
• Triệu chứng bệnh lupus ban đỏ và cách chữa trị

Việc điều trị zona thần kinh do herpes zoster dẫn đến cần kiên trì và bình tĩnh trước tình trạng bệnh. Tâm lý rất ảnh hưởng trong quá trình phát bệnh và điều trị. Người bị zona thần kinh nên lạc quan, cố gắng chống lại bệnh để bệnh nhanh chóng lành, tránh đau buồn để bệnh phát nặng hơn.

Nguồn: Xe đạp tập Elip

Mayerry